Bakteri, virüs veya mantarların akciğer dokusunda ve hava yollarında oluşturduğu iltihaplanmalar sonucu akciğer enfeksiyonları ortaya çıkar. Akciğer enfeksiyonları vücut direnci düşük olan kişilerde ciddi sorunlara ve solunum yetmezliğine neden olabilir. Bu sebeple erken dönemde doğru tanı ve tedavi başlanması büyük önem taşımaktadır.
Akciğer enfeksiyonu nedir?
Akciğer enfeksiyonları, farklı nedenlerle ortaya çıkabilen ve alt solunum yollarını etkileyen hastalıklardır. Bu enfeksiyonlara akciğerlerde çoğalan bakteri, virüs ve mantarlar neden olur. Akciğer enfeksiyonları en sık zatürre (pnömoni) şeklinde karşımıza çıkar. Dünyada yaygın olarak görülen ve akciğer enfeksiyonuna neden olan hastalıklardan biri de tüberküloz yani veremdir.
Akciğer enfeksiyonu genel olarak 3’e ayrılır;
Akut Bronşit: Alt solunum yollarında bulunan ve akciğerlere hava taşıyan kanalların yani bronşların iltihaplanmasıdır. Hava yolları duvarındandaki bu iltihaplanma hava yollarında ödeme ve balgam üretimine neden olur. Akut bronşitlerin büyük bir kısmında neden virüslerdir. Genellikle soğuk algınlığı veya grip sonrası şikayetler ortaya çıkar. İnatçı, hırıltılı ve balgamlı öksürük, nefes darlığı, halsizlik, yorgunluk ve ateş yüksekliği sık görülen şikayetlerdir. Akut bronşit tedavisinde balgamı yumuşatan ve öksürüğü azaltan ilaçlar önerilebilir. Zamanında ve uygun tedavi ile şikayetler tamamen düzelebilir.
Bronşiolit: Akciğerde küçük hava yollarında tıkanıklığa neden olan iltihabi bir hastalıktır.Sıklıkla öksürük ve solunum sıkıntısına neden olur ve daha çok 2 yaşından küçük çocuklarda görülür. Bronşiolitin nedeni sıklıkla virüslerdir. Soğuk algınlığı gibi burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hafif öksürük ile başlar, zamanla öksürük şiddetlenir ve hırıltı eklenir. Tanısı klinik olarak konur. Akut bronşiolit tedavisi destekleyici tedavidir ve hastalar yakın takip edilmelidir.
Zatürre (pnömoni): Zatürre akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Akciğer enfeksiyonunun en yaygın nedenidir ve mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Bakteriler başta olmak üzere virüs ve mantarlara bağlı da meydana gelir. Özellikle bebekler, çocuklar, 65 yaş üzerindeki bireyler için hayati risk oluşturur. Öksürük, balgam, ateş, nefes darlığı, halsizlik ve yorgunluk sık görülen belirtileridir. Tetkikler sonrası tanı konup kısa sürede tedavi başlanmalıdır.
Kişinin günlük hayatını etkileyen akciğer enfeksiyonları ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle şikayetler gerilemiyorsa doktora başvurarak tanı ve tedavi planlanmalıdır.
Akciğer enfeksiyonu belirtileri nelerdir?
Akciğer enfeksiyonunu işaret eden belirtiler dikkate alınmazsa enfeksiyon ilerleyerek yaşamı tehdit edecek komplikasyonlar gelişebilir.
Akciğer enfeksiyonu neden gelişir?
Akciğer enfeksiyonu çoğunlukla bakteri ve virüslere bağlı gelişir, nadiren mantar ve parazitlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Kişinin bağışıklık durumuna bağlı olarak hastalığın şiddeti değişebilir. Akciğer enfeksiyonlarının iyileşme süreci kişinin genel sağlık durumu ve vücut direncine bağlı olarak değişir.
Akciğer enfeksiyonu ölüm riski taşır mı?
Günümüzde enfeksiyon hastalıklarından ölümler azalırken maalesef zatürre nedeniyle ölüm oranları ayaktan tedavi verilen hastalarda %1-5 iken yoğun bakım desteği gereken hastalarda %40-50’ lere ulaşmaktadır. Ülkemizde görülen ölüm nedenleri arasında 5. sırada yer almaktadır.
Akciğer enfeksiyonu tanısı nasıl konur?
Akciğer enfeksiyonu belirtileri varlığında şikayetler artıyor ya da geçmiyorsa mutlaka doktora başvurmanız gerekir. Doktorunuz şikayetleriniz ile ilgili ayrıntılı bilgi aldıktan sonra muayenenizi gerçekleştirir. Muayene sonrası gereklilik durumunda akciğer röntgeni, kan tetkiki, balgam kültürü ya da akciğer tomografisi planlanabilir.
Akciğer enfeksiyonları nasıl tedavi edilir?
Akciğer enfeksiyonlarının tedavisi için öncelikle tetkiklerin planlanarak tanı konup, zaman kaybetmeden tedavi başlanması gerekir. Akciğer enfeksiyonları tedavisi için hastanın yaşı, mevcut hastalıkları, kullandığı ilaçlar, hastalığın şiddeti ve hastalığa neden olan etken dikkate alınarak tedavi başlanır. Hastalığın şiddetine, genel duruma ve sorumlu olan mikroorganizmaya göre tedavi süresi değişebilir ya da yatarak tedavi gerekebilir.
Doktorunuzun düzenlediği tedavi planı yanında bol sıvı tüketimi, sağlıklı beslenme, solunum egzersizleri, bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için yeterince dinlenmek, uyku düzenine dikkat etmek, zararlı alışkanlıklardan (sigara ve alkol gibi) uzak durmak önerilir.